Waar een begin is, is een einde.

Het lijkt als gisteren dat onze stage begon. De eerste ontmoeting met de directrice, de klasjuffen en de kinderen van de derde klas. Maar aan ieder verhaal, hoe mooi het ook is, komt een eind.

Vandaag was onze laatste dag als juf en meester in Suriname. We konden dit niet zomaar laten passeren. Na tien uur kwamen de twee klassen van het derde jaar samen op het voetbalveld van de school. Wij hadden voor hen een muzikaal pak voorzien. Hiervoor hadden we muziek nodig, maar er was geen stereo. Daarom besloten we om zelf te zingen. De eerste opdracht was het spelen van het spelletje 'tik tak boem'. De leerlingen kenden dit spel al, we speelden het al eerder in de turnles.

Daarna leerden we de leerlingen het K3-liedje 'Alle kleuren' aan. Natuurlijk leerden we niet enkel het liedje aan, maar ook de bijkomende bewegingen.
Geniet alvast mee van de Surinaamse zang- en danstalenten.

Bij de derde opdracht moesten de leerlingen een gekke klasfoto nemen. We namen van de gelegenheid gebruik om ook een foto te nemen met onze mentor.

Klas 3B met juf Joan en meester Clem.

Klas 3A met juf Shantusia en juf Sara.

Natuurlijk kon het lievelingsspel van de leerlingen niet ontbreken: Napoleon. De kinderen zongen enthousiast mee en zelfs de juffen namen deel. Het was plezier alom!

'Wie wordt de beste tafelkampioen van de derde klas?' was de laatste activiteit. Het werd een strijd tussen beide klassen. Klas 3a van juf Sara trok aan het langste eind en leverde de beste tafelkampioen.

Om de leerlingen en juffen te bedanken voor deze leerrijke en leuke stageperiode, hadden wij nog een verrassing voorzien. De klas werd getrakteerd op zelfgebakken cake.

In de kleine wereld!

Vandaag werden we uitgenodigd om te gaan naar de kijkdag van de kleutertjes. Wij waren natuurlijk al nieuwsgierig hoe de allerkleinsten hier les krijgen en zijn dan ook blij dat we de kans krijgen om dit mee te maken. 

Op de kijkdag is het voor de ouders mogelijk om eens in de klas te zitten en een paar lesjes mee te maken. Ze moeten dan niet enkel kijken en luisteren, maar ook deelnemen aan de lessen.

Voor de allerjongsten start de dag even vroeg als voor alle andere kinderen. 

Deze ochtend begonnen we met een lesje omgevingsverkennen. De kleuters herhaalden de vormen die ze al eens gezien hadden: het vierkant, de rechthoek, de cirkel en de driehoek. Voor de allerjongsten is dit al wat moeilijk, dus wisten maar een handjevol leerlingen nog de namen van deze figuren. Daarna gingen de kleutertjes op zoek naar deze vormen in een grote tekening op het bord. Later zullen ze ook op zoek gaan naar deze figuren in de omgeving van de school.

Vormen aanwijzen.

In het tweede lesje leerden de kindjes een nieuwe klank en letter: de 'ee'. Samen met de juf gingen ze op zoek naar woorden met de ee-klank. Het klinkt simpel, maar het is toch al een hele opgave voor deze kleine pagadders. Gelukkig schoten de ouders en wij hen te hulp. Veer, twee, leer, weer... ze passeerden allemaal de revue. De klank werd niet enkel gesproken, ook een handbeweging als hulpmiddel kwam aan bod. Op de foto hieronder zie je het gebaar voor de klank 'ee'.

Daarna zongen we samen met de kindjes een paar liedjes in de zangles. Niet enkel zingen, maar ook lekker dansen! Wil je meegenieten van hun zang- en danstalent? Bekijk dan het filmpje hieronder!

De muziekinstrumenten konden niet ontbreken.

Het laatste lesje voor de pauze van 10 uur, was een lesje hoekenwerk. De kleuters werden verdeeld over drie tafels naargelang hun behoefte om in een bepaalde vaardigheid te groeien. De drie onderdelen waren: knippen én plakken, tekenen én kleuren en bouwen met blokken. Dit alles was in het thema 'verkeer'. Zo moesten de leerlingen voertuigen tekenen en kleuren, een garage bouwen en een auto plakken bestaande uit stukjes gekleurd papier. 

Meester Clem haalde de kunstenaar in zich naar boven.

Het eindresultaat.

Ook juf Sara was volop aan het knippen en plakken.

Om 10 uur zat de kijkdag er voor ons en de ouders op. Het was voor ons een leuke en bijzondere ervaring. Toen de kleutertjes om 12u50 langs onze lokalen passeerden, zwaaiden ze ons nog gedag.

Leeruitstap met 6A

Op woensdag 11 maart namen we een dagje 'vrij' van onze gewone klassen in het derde en gingen we mee met klas 6A op leeruitstap.

In de ochtend stond een sociale en financiële beurs van de Global Money Week op het programma. Volgens de planning moesten we om 8u30 met de eerste activiteit gestart zijn. Maar omdat we pas om 9 uur arriveerden, moesten we meteen naar de tweede activiteit.

Hier speelden we in drie aparte groepen het spel 'leven = kiezen', waarbij de leerlingen leren omgaan met geld. De leerlingen legden met een pion het parcours van 'mens-erger-je-niet' af. Op bepaalde vakjes stonden afbeeldingen. Zo stond er een auto op en wanneer je op dit vakje terecht kwam, moest je kiezen of je een fiets kocht voor SRD 10 of een auto voor SRD 35. Zo waren nog heel wat andere vakjes. De bedoeling van het spel is dat de leerlingen goed nadenken over hun keuzes want wie geen geld meer had tijdens het spel, lag er uit.
Wie op het einde van het spel het meeste geld had, won. Het spel werd op voorhand niet goed uitgelegd en de begeleider van het spel maakte zelf veel fouten. Hierdoor was het voor de leerlingen niet zo duidelijk.

De Surinaamse Postspaarbank, SPSB, was onze laatste activiteit. Het was de bedoeling dat de leerlingen hier ook leerden omgaan met geld. De woordvoerster van deze stand gaf de leerlingen echter enkel rekensommen en wanneer ze de mening van een leerling vroeg, brak ze deze constant af omdat het niet haar idee was.

Na deze theoretische ochtend vertrokken we richting het centrum van de hoofdstad Paramaribo. Hier kregen de leerlingen een rondleiding door de juffen. We begonnen bij Fort Zeelandia waar heel wat historische gebouwen staan die nu een nieuwe functie hebben zoals een kunstschool.

Daarna gingen we verder naar de Sommelsdijk kreek, dit is een soort beek die gegraven werd door Nederlandse slaven.
De tocht vervolgden we naar Mama Sranan, wat 'moeder Suriname' betekent. Hier zien we een vrouw die vijf kinderen vasthoudt. Deze kinderen staan voor de vijf bevolkingsgroepen van Suriname. Zij worden dus samengehouden door Suriname. De vijf bevolkingsgroepen zijn: Hindoestanen, Javanen, Creolen, Inheemsen en Chinezen.

Als laatste stopplaats hadden we het Onafhankelijkheidsplein waar de vlaggen staan van alle Caricom-landen. Dit zijn alle landen van de Carribean Community, de Caribische Gemeenschap.

Daarna gingen we naar Hermitage Mall, een winkelcentrum. We stopten bij de McDonalds waar de leerlingen eten konden kopen. Om 14 uur keerden we terug naar de school.

Voor ons leek deze dag niet zo nuttig. Op de financiële beurs leerden de leerlingen niet veel bij en in de hoofdstad werd er nooit veel uitleg gegeven bij de momenten.
Deze dag verliep dus redelijk chaotisch, helemaal anders dan bij ons.

Links of rechts rijden?

Help! Aan welke kant moeten we nu rijden in Suriname? Het was toch een Nederlandse kolonie? Dan zouden we rechts moeten rijden. Toch?

Suriname was inderdaad een Nederlandse kolonie. Voor 1804 werd er dus rechts gereden. Men kon Suriname enkel binnendringen via de monding van de Surinamerivier. Deze was dan ook sterk beveiligd met verschillende burchten langs de monding. Er was geen andere weg om Suriname binnen te varen.

In Suriname waren er heel wat plantages. Deze bevonden zich langs de vele rivieren. Op een gegeven moment waren er zoveel plantages dat er grachten gegraven moesten worden. Deze grachten verbonden de zee met de rivier. Op de plantages die water kregen uit deze grachten, groeide katoen. Dit was het enige gewas dat opgewassen was tegen het zoute water van de zee.

Maar door dat deze grachten verbonden waren met de zee, konden de Engelsen Suriname langs deze weg binnenvallen. Suriname werd dan ook veroverd door de Britten. Deze veranderen de rijrichting op de wegen. Nu wordt er nog altijd links gereden.

In de rode cirkel zie je de grachten die gegraven werden tussen de zee en de rivier.

Jam in een besje

We kwamen een wel heel speciale plant tegen. De mispel kan voorkomen in vele varianten maar dit hebben ze wel gemeen:

- De bladeren hebben dezelfde vorm.
- Er groeien zwarte of roodpaarse besjes aan.

Het zijn geen gewone besjes. Wanneer je aan het besje zuigt, komt er een geleiachtige substantie vrij die smaakt naar confituur.

Het is heel lekker en tevens gezond!

Een feest vol kleuren

Donderdag en vrijdag was het Holi-Phagwa. Dit is een hindoestaans feest dat bestaat uit twee delen. Het is tevens een nationaal feest, dus niet enkel de Hindoes doen hier aan mee.

Op donderdag werd het kwade verdreven. Een grote brandstapel werd gemaakt uit houten palen en veel gedroogde palmbladeren. Eerst baden de hindoes. Dit kan wel een half uur duren. Daarna werd de brandstapel in brand gestoken. Vroeger werden op dit moment de heksen (het kwade) verbrand. Dit alles werd vervolgd met gezamenlijk eten. Hier wordt met de blote handen gegeten. De reden hiervoor is: "Je handen kan je wassen. Ze zijn dan ook de properste delen van je lichaam. Van bestek weet je niet of het wel degelijk goed gewassen is, dus kan je ook niet weten of het wel proper is." Achteraf worden de handen natuurlijk ook terug gewassen. Wat rest was een feest met muziek en dans.

De brandstapel.

Eten met de handen.

De vrijdag stond dan in het teken van het goede. Op deze dag werden wij besprenkeld met gekleurd poeder en konden wij ook andere mensen kleuren. Waarom? Dit is het symboliseren van de in bloei staande natuur, maar dan bij de mens.
Wanneer je iemand tegenkomt, kan je die dus besprenkelen met poeder of gekleurd water. Maar je kan ook gewoon 'Sub Holi' zeggen. Dat wil eigenlijk zeggen 'Gelukkig Nieuwjaar'. In de Hindu-jaartelling is de dag na het verbranden van het kwade de start van de maanmaand Chaitra en voor hen dus Nieuwjaar.

Ook juf Sara is kleurrijk.

Meester Clem in vele kleurtjes.

Een gekleurde menigte.

Internationale Voorleesdag

Vandaag was het Internationale Voorleesdag. In iedere klas kwam om 10u15 een ouder een verhaal voorlezen. Met deze dag worden de kinderen gestimuleerd om meer te lezen. Alhoewel de kinderen bijna dagelijks les lezen hebben, is hun niveau niet erg hoog.

In de klas van juf Sara werd het verhaal 'De aap en de koning' gelezen. Hieronder een kort fragment uit het verhaal.

Bij meester Clem las de ouder het verhaal 'Miranda manestraal' voor. De kinderen mochten dicht bij elkaar zitten om te luisteren.

Op het einde kreeg de voorleesouder een bloemetje, drank en een versnapering.

Hieronder nog een aantal sfeerbeelden van beide klassen:

De voorleesouder wordt welkom geheten in het thema van het boek.

het kruidje-roer-me-niet

We bezorgen jullie nog een leuk tussendoortje. Deze plant kan zijn bladeren bewegen wanneer iets of iemand het aanraakt. Het heeft dan ook de naam 'kruidje-roer-me-niet' meegekregen.

De tafelhapper

5 X 8 = 45        

6 X 7 = 38

7 X 4 = 64

Juist, toch? 

Neen...

Dit zijn enkele voorbeelden van antwoorden die de leerlingen ons gaven op deze tafels. Soms missen ze gewoon van tafel en andere keren geven ze gewoon een antwoord zonder na te denken. 

In het derde leerjaar zouden de tafels al goed gekend moeten zijn. Een enkele fout zou mogen voorkomen, maar niet in deze grote mate. Het leek ons dus tijd om hier iets aan te doen. 

We begonnen iedere wiskundeles met het spelletje 'de tafelkampioen'. Hierbij is het de bedoeling dat de leerlingen per twee in een rij staan. De leerkracht zegt een tafel en de twee leerlingen die vooraan staan, moeten zo snel mogelijk het juiste antwoord geven. Wie het juiste antwoord geeft, mag terug achteraan aansluiten. Wie fout is, moet op zijn plaats gaan zitten. 

De leerlingen spelen dit graag en leren zo hun tafels beter beheersen. Maar het leek ons nog niet genoeg. 

We besloten om in een les handenarbeid (plastische opvoeding) iets te maken waarmee ze hun tafels op een speelse manier kunnen automatiseren. Zelf hadden we nog geen enkele les handenarbeid gezien. Dit komt omdat de school niet het geld en de middelen heeft om veel knutselen te geven. 

Wij kozen ervoor om 'de tafelhapper' te maken. Dit papieren werkje is vooral gekend bij de jongere kinderen als een toekomstvoorspeller. 

De leerlingen plooien stap voor stap met de leerkracht. 

Mooi versieren van de tafelhapper.

Hieronder geven we een korte samenvatting:

1) Maak een vierkant uit papier.

2) Plooi het vierkant in het midden van links naar rechts én van boven naar onder. Vouw je blad terug open.

3) Plooi nu de vier hoeken naar het midden.

4) Draai je blad om en herhaal stap 3.

5) Plooi je vierkantje in het midden van links naar rechts en van boven naar onder. Zo maak je het papier soepeler.

Nu kan je de tafels opschrijven in je tafelhapper. Het antwoord wordt op de ommezijde van de tafel geschreven zodat je het niet kan zien.

Als allerlaatste kan je dan je tafelhapper nog inkleuren en versieren. Het geeft het een nog speelsere indruk en het is mooier.

Tijdens de les hebben we gemerkt dat de leerlingen hier graag mee spelen en dus ook oefenen. Hopelijk zullen ze het blijven gebruiken. Sommige leerlingen konden hun handjes er niet meer van afhouden tijdens de andere lessen. Dit is dus al een goede start...

Oefenen maar!

Begrafenis

Op zaterdag 21 februari stierf de vader van onze buurvrouw. Omdat ze ons hier als familie beschouwen, werden wij ook uitgenodigd om afscheid te nemen van Julius Alfred Tjon Affon.

De man zou begraven worden in zijn thuisstad Nieuw-Nickerie. Het was de bedoeling dat we om 10 uur in het lijkenhuis zouden zijn voor een laatste groet, maar we geraakten er niet op tijd. Het busje waarmee we naar Nieuw-Nickerie gingen, had pech. We stonden twee uren aan de zijkant van de weg. Een deel familieleden sprong ons te hulp en zo konden we verder rijden naar het huis van de overledene.

Onze autobus in panne.

Om 14 uur verzamelden familie, vrienden en kennissen bij het huis van Julius Alfred. Daar stonden stoelen aan weerskanten van de carport. Even later arriveerde de lijkwagen met de kist. Deze werd in het midden geplaatst. Vrienden en familie gingen één voor één een laatste groet brengen bij de open kist. Dit deden ze door hun hand boven het hoofd van de overledene te houden en in stilte een kort gebed te bidden.
Terwijl er nog familieleden en vrienden toekwamen, werd er een interview afgespeeld op een televisie. Hier zagen we Julius die vol enthousiasme de vragen van de journalist beantwoordde. Jammer genoeg konden we er niet veel van begrijpen, want het interview was in het Surinaams.
Iets voor 16 uur was het tijd om naar de kerk te vertrekken. Een aantal genodigden namen het deksel van de kist en begonnen er onder luid gezang mee te zwaaien. Dit was wel even schrikken voor ons...
Nadat het deksel terug op de kist stond, namen zes familieleden de kist op. We dachten dat ze de kist gewoon in de lijkenwagen zouden stoppen, maar dit was geen waar. De kist werd langs het volk gedragen en wanneer de kist bijna bij de lijkenwagen was, gingen de zes kistdragers terug achteruit.

Met de bus gingen we naar de kerk. Om 16 uur startte daar de viering. Tijdens de anderhalf uur durende mis werden er godsliederen gezongen en werd er kort iets verteld over het leven van Julius Alfred. Op het moment dat de kerkdienst gedaan was, namen opnieuw familieleden het deksel van de kist vast en begonnen te zingen en zwaaien.

Het was inmiddels al 17u45. We gingen met de bus terug naar het ouderlijk huis, of dat dachten we tenminste... De bus stopte plotseling en iedereen stapte af. We wisten niet wat er gebeurde. Maar toen zagen we het! De kist werd door zes mannen gedragen op hun schouders. De familieleden stonden er allemaal achter. Toen gingen we in stoet naar de begraafplaats. Opnieuw was er muziek en nu dansten de mensen ook. Voor de begraafplaats werd de kist op de grond geplaatst en dansten de mensen er rond.

Uiteindelijk werd de kist verder gedragen naar zijn laatste rustplaats. De kist werd in het graf naar beneden gelaten. Een vrouw die in de kerk werkt, sprak een laatste gebed uit. De kist werd eerst besprenkeld met wijwater, daarna werd met een groot kruis over de kist gewreven en met een plastieken beker werd de eerste aarde in het graf gegooid. Met drie schoppen werd het graf uiteindelijk gevuld.

Voor ons was dit een heel aparte ervaring. Waar het bij ons sober en sereen is, is het hier één groot feest. Ze redeneren hier namelijk als volgt: "Je moet niet verdrietig zijn omdat hij weg is, maar je moet feesten omdat je hem gekend hebt."

Een week vol feestdagen.

Maandag startten we de week met volle moed. We gaven die dag beiden drie uren. Onze kindjes werkten flink mee, wat gezien kan worden als een klein feestje.

Dinsdag was het carnaval. Je zou een groot feest met veel muziek, kleuren en eten verwachten. Jammer genoeg ontbrak de muziek en waren de kleuren wat minder, maar het eten was zeker aanwezig. Iedere klas voorzag een eigen standje waar iets kleins verkocht werd. Zo waren er standjes met cupcakes, fruit, popcorn, bami, nasi en frietjes. De kinderen waren vrij vanaf tien uur en konden eten kopen of zich laten schminken.

Het gezonde standje. 

Schminken maar!

Na anderhalf uur spelen, moesten de kinderen terug naar de klas. Daar werden ze wat beziggehouden met spelletjes, liedjes zingen... 

Wat voor ons toch wel het meeste ontbrak, was de muziek. Ook al hadden de kinderen dit zo te zien niet nodig, toch was het voor ons minder feestelijk dan we gewoon zijn.

Op woensdag gingen we samen met de kinderen naar de kerk om een askruisje te krijgen. Aswoensdag is voor hen nog traditie. 

Twee leerlingen met hun askruisje.

Op donderdag moesten wij niet naar school. Veel openbare instellingen hadden vrij vanwege Chinees Nieuwjaar. Dit is één van de bewijzen dat Suriname een land is van veel volkeren en culturen. Om 12 uur 's nachts werd er dan ook vuurwerk afgestoken. 

Op vrijdag viert iedereen (stilletjes in zijn hoofd) dat het weekend is. 

Zo werd een gewone week omgetoverd in een heuse feestweek. 

Hopelijk zullen de komende weken ons ook nog zo kunnen verrassen.

Einde week twee

Donderdag mochten juf Sara en meester Clem beiden een lesje tekenen geven. Dit is gekoppeld aan onze bachelorproef. We tonen aan het begin van de les tekeningen van leerlingen uit België. Hierop stonden huizen en gezinnen in Sara's klas. Clem behandelde dit vorige week al en ging verder met eten en kleren.
Na de bespreking van gelijkenissen en verschillen tussen België en Suriname mogen de leerlingen zelf aan het werk. De bedoeling is dat ze huizen, kleren,... zoals zij die kennen tekenen. Toch verschijnt er plots een schoorsteen op een Surinaams huis of sneeuw op het dak... Begrijpen wie begrijpen kan.

Sara's klas 3A druk aan het tekenen.

De klas van Clem wordt happy van tekenen.

Deze ochtend kregen de kindjes een klein 'kannetje' (bekertje) met doorzichtige vloeistof in. We vroegen ons meteen af wat dit zou zijn. Vitaminen, een levertraanachtig iets of een middel om het kwade weg te spoelen. Dit kwam allemaal door ons hoofd spoken.
Later bleek het gewoon mondspoeling te zijn. De kinderen krijgen dit iedere week om hun mond wat te reinigen. Hygiëne en mondverzorging is dus duidelijk belangrijk!

Gorgelen maar!

Wat er in komt, moet er ook weer uit! 

Later op de dag was het tijd om een t-shirt te ontwerpen voor carnaval. Dit moet sinds dit jaar door iedere klas gemaakt worden. Vorige jaren liepen de meisjes namelijk iets te kort gerokt rond...
Tijd dus om de verf boven te halen en de t-shirt te versieren. Dinsdag is het carnaval en met deze mooie t-shirts zal het zeker al wat meer feest zijn.

De school stopte vandaag reeds om 11u00. De juffen (en ook wij stagiairs) kregen een infosessie over kindermishandeling en hoe hiermee om te gaan. Hoe kan je dit herkennen, wat zijn de signalen en hoe praat je hierover met het kind en de ouders?
Theoretische informatie werd afgewisseld met praktijkgerichte oefeningen. Het was dus hét moment om je acteerkunsten boven te halen. Meester Clem, de enigste man aanwezig, mocht zelfs Maike spelen, een 12-jarig meisje dat misbruikt werd.

Volgende maandag start de eerste echte lesweek. Gedaan met het vele observeren en tijd om te doen wat we het liefste doen: zelf voor de klas staan en die lieve kindjes veel bij te leren!